What Is Upanishad Meaning In Hindi

0

Upanishad Meaning In Hindi

Upanishad Meaning In Hindi

1. Brahm Vidya ki Praapti Ke Lie Guru Ke Paas Jaakar Baithana

2. Dharm

Vidvaanon ne Upanishad (Upanishad) shabd kee vyutpatti up + ni + shad ke roop mein maanee hai. Isaka arth hai ki jo gyaan lakshan Karm rahit hokar nikat aaye, Jo gyaan vishisht aur sampoorn ho aur jo gyaan sachcha ho vah nishchit hee Upanishad (Upanishad kahalaata hai. Arthaat vah gyaan jo guru ke sameep baithakar praapt kiya gaya ho.

What is Upanishad?

 Upanishad Upanishad Meaning In Hindi
Upanishad Upanishad Meaning In Hindi

It means that the knowledge which comes near without disturbance, the knowledge which is specific and complete and the true knowledge is definitely called Upanishad. That is the knowledge that is acquired by sitting near the Guru.

What is Upanishad in Hindi?

Isaka arth hai ki jo gyaan vyavadhaan rahit hokar nikat aaye , jo gyaan vishisht tatha sampoorn ho tatha jo gyaan sachcha ho vah nishchit hee Upanishad(upanishadkahalaata hai. Arthaat vah gyaan jo guru ke sameep baithakar praapt kiya gaya ho.

Name Of Upanishad 

According to some great men, there are ten major Upanishads. They say that out of the above 4 Upanishads. We do not consider the Shvetashtaropanishad as the main Upanishad because Adi Shankaracharya has not written a commentary on the Shvetashtavaropanishad. According to order, the 10 Upanishads written by Adi Shankaracharya were also said in 10 Upanishads Muktikopanishad. Therefore, we consider the same 10 Upanishads as the principal Upanishads. 

The Names Of The 10 Upanishads Are As Follows

Brief sense: Ish, ken, katha, sahva, mundak, mandukya, taittiriya, aitareya, chhandogya, and Brihadaranyaka are Upanishads.

Keep in mind that all (108 and others) consider the salutation of the Upanishads as all saints. The main Upanishads are called because they contain the essence of all the Upanishads. 

The Main Upanishads Are Considered 11

1. Ishavasopanishad – Shukla Yajurveda

2. Kenopanishad – Sama Veda

3. Kathopanishad – Krishna Yajurveda

4. Question Council – Atharva Veda

5. Mundakopanishad – Atharva Veda

4. Mandukyopanishad – Atharva Veda

4. Aitareyopanishad – Rig Veda

4. Taittriyopanishad – Krishna Yajurveda

4. Shvetashvatropanishad – Krishna Yajurveda

10. Brihadaranyakopanishad – Shukla Yajurveda

11. Chandogyopanishad – Sama Veda

Name Of Upanishad In Hindi

kuchh mahaapurushon ke anusaar 10 pradhaan upanishad hai. ve kahate hain ki uparyukt 9 upanishadon mein se shvetaashvataropanishad ko ham mukhy upanishad nahin maanate kyonki aadi shankaraachaary ne shvetaashvataropanishad par bhaashy nahin likha hai. Aadi shankaraachaary ne jin 10 upanishadon par bhaashy likha hai aur ve 10 upanishad muktikopanishad mein bhee kramaanusaar kaha gaya hai. Isalie ham unheen 10 upanishad ko pramukh upanishad maanate hain. Ve 10 upanishadon ke naam is prakaar hain 

Sangyaatmak Bhaavaarth: – sheesh, ken, kath, prashn, mundak, maandooky, taittireey, aitarey, chhaandogy, aur brhadaaranyak upanishad hai.

Yah dhyaan rahe ki sabhee (108 aur any) upanishadon ke pranaam ko sabhee sant maanate hain. Mukhy Upanishad isalie kahe gae hain kyonki ye sabhee upanishadon ka saar hai. Atev mukhy upanishad 11 maane jaate hain. Jinaka naam is prakaar hai

1. eeshaavaasyopanishad – shukl yajurved

2. kenopanishad – saam ved

3. kathopanishad – krshn yajurved

4. prashnopanishad – atharv ved

5. mundakopanishad – atharv ved

6. maandookyopanishad – atharv ved

7 aitareyopanishad – rg ved

8 taittireeyopanishad – krshn yajurved

9. shvetaashvataropanishad – krshn yajurved

10. brhadaaranyakopanishad – shukl yajurved

11. chhaandogyopanishad – saam ved

108 Upanishad Ke Naam

  1. Eesh = Shukl yajurved, Mukhy Upanishad
  2. Ken = Saam ved, Mukhy Upanishad
  3. Kath = Krshn Yujurved, Mukhy Upanishad
  4. Prashn = Atharv ved, Mukhy Upanishad
  5. Mundak = Atharv ved, Mukhy Upanishad
  6. Maanduky = Atharv ved, Mukhy Upanishad
  7. Taittireey = Krshn yajurved, Mukhy Upanishad
  8. Aitarey = Rg ved, Mukhy Upanishad
  9. Chhaandogy = Saam Ved, Mukhy Upanishad
  10. Brhadaaranyak (10) = shukl yajurved, mukhy upanishad
  11. Brahm = krshn yajurved, sannyaas upanishad
  12. Kaivaly = krshn yajurved, shaiv upanishad
  13. Jaabaal (yajurved) = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  14. Shvetaashvatar = krshn yajurved, saamaany upanishad
  15. Hans = shukl yajurved, yog upanishad
  16. Aaruney = saam ved, sannyaas upanishad
  17. Garbh = krshn yujurved, saamaany upanishad
  18. Naaraayan = krshn yajurved, vaishnav upanishad
  19. Paramahans = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  20. Amrt-Bindu (20) = krshn yujurved, yog upanishad
  21. Sharan-naad = krshn yajurved, yog upanishad
  22. Atharv-shir = atharv ved, shaiv upanishad
  23. Atharv-shikh = atharv ved, shaiv upanishad
  24. Maitraayanee = saam ved, saamaany upanishad
  25. Kausheetik = rg ved, saamaany upanishad
  26. Brhmaabal = atharv ved, shaiv upanishad
  27. Nrsinhataapanee = atharv ved, vaishnav upanishad
  28. Kaalaagnirudr = krshn yajurved, shaiv upanishad
  29. Maitreyee = saam ved, sannyaas upanishad
  30. Upanal (30) = shukl yajurved, saamaany upanishad
  31. Kshurik = krshn yajurved, yog upanishad
  32. Maantrik = shukl yajurved, saamaany upanishad
  33. Sarv-saar = krshn yajurved, saamaany upanishad
  34. Niraalamb = shukl yajurved, saamaany upanishad
  35. Shuk-rahasy = krshn yajurved, saamaany upanishad
  36. Vajr-soochi = saam ved, saamaany upanishad
  37. Tejo-bindu = krshn yajurved, sannyaas upanishad
  38. Naad-Bindu = rg ved, yog upanishad
  39. Dhyaanabindu = krshn yajurved, yog upanishad
  40. Brahmavidya (40) = krshn yajurved, yog upanishad
  41. Yogatattv = krshn yajurved, yog upanishad
  42. Aatmabodh = rg ved, saamaany upanishad
  43. Parivrt (naaradaparivrkk) = atharv ved, sannyaas upanishad
  44. Tri-shikhi = shukl yajurved, yog upanishad
  45. Seeta = atharv ved, shakt upanishad
  46. yogachoodaamani = saam ved, yog upanishad
  47. Nirvaachit = rg ved, sangya upanishad
  48. Mandalabrahaman = shukl yajurved, yog upanishad
  49. Dakshinaamoorti = krshn yajurved, shaiv upanishad
  50. Sharabh (50) = atharv ved, shaiv upanishad
  51. Skand (tripaadvibhuti) = krshn yajurved, saamaany upanishad
  52. Mahaanaaraayan = atharv ved, vaishnav upanishad
  53. Advayataarak = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  54. Raamarahis = atharv ved, vaishnav upanishad
  55. Raamata hoi = atharv ved, vaishnav upanishad
  56. Vasudev = saam ved, vaishnav upanishad
  57. Mudgal = rg ved, saamaany upanishad
  58. Shaandily = atharv ved, yog upanishad
  59. Pairaagl = shukl yajurved, saamaany upanishad
  60. Bhikshuk (60) = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  61. Reting = saam ved, saamaany upanishad
  62. Varnak = krshn yajurved, saamaany upanishad
  63. Yogashikha = krshn yajurved, yog upanishad
  64. Tureeyaateet = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  65. Sangya = saam ved, sannyaas upanishad
  66. Paramahans-parivarajak = atharv ved, sannyaas upanishad
  67. Akshamaalik = rg ved, shaiv upanishad
  68. Avyakt = saam ved, Vaishnav upanishad
  69. Ekaakshar = krshn yajurved, saamaany upanishad
  70. Annapurna ()0) = atharv ved, shakt upanishad
  71. Soory = atharv ved, saamaany upanishad
  72. akshi = krshn yajurved, saamaany upanishad
  73. Adhyaama = shukl yajurved, saamaany upanishad
  74. Kundik = saam ved, sannyaas upanishad
  75. Saavitri = saam ved, saamaany upanishad
  76. Aatma = atharv ved, saamaany upanishad
  77. Paashupat = atharv ved, yog upanishad
  78. Parabrahm = atharv ved, sangya upanishad
  79. Avadhoot = krshn yajurved, sannyaas upanishad
  80. Triputrapani ()0) = atharv ved, shakt upanishad
  81. Devi = atharv ved, shakt upanishad
  82. Tripur = rg ved, shakt upanishad
  83. Katherudr = krshn yajurved, sannyaas upanishad
  84. Bhaavan = atharv ved, shakt upanishad
  85. Rudr-hrday = krshn yajurved, shaiv upanishad
  86. Yog-kundalini = krshn yajurved, yog upanishad
  87. Bhasm = atharv ved, shaiv upanishad
  88. Rudraaksh = saam ved, shaiv upanishad
  89. Ganapati = atharv ved, shaiv upanishad
  90. Darshan (9 0) = saam ved, yog upanishad
  91. Taaraar = shukl yajurved, vaishnav upanishad
  92. Mahaavaaky = atharv ved, yog upanishad
  93. Panch-Brahm = krshn yajurved, Sarv upanishad
  94. Praanaagni-hotr = krshn yajurved, saamaany upanishad
  95. Gopal-Tani = atharv ved, vaishnav upanishad
  96. Krshn = atharv ved, vaishnav upanishad
  97. Yaagyavalky = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  98. Varaah = krshn yajurved, sangya upanishad
  99. Shatayani = shukl yajurved, sannyaas upanishad
  100. Hayagreev (100) = atharv ved, vaishnav upanishad
  101. Dattatreya = atharv ved, vaishnav upanishad
  102. Grid = atharv ved, vaishnav upanishad
  103. Kali-santaaran = krshn yajurved, vaishnav upanishad
  104. Jaabaal (saamaved) = saam ved, shaiv upanishad
  105. Saubhaagy = rg ved, shakt upanishad
  106. Sarasvatee-rahasy = krshn yajurved, shakt upanishad
  107. Bahvrksh = rg ved, shakt upanishad
  108. Muktik (10ik) = shukl yajurved, saamaany upanishad

Vedas And Upanishads In Hindi

Har ek upanishad kisee na kisee ved se juda hua hai. In bhagavaan, paramaatma-brahm aur aatma ke svabhaav aur sambandh ka bahut hee daarshanik aur gyaanapoorvak varnan diya gaya hai. Upanishadon mein karmakaand ko avar kahakar gyaan ko isalie mahatv diya gaya ki gyaan sthool (mool aur padaarth) se sookshm (man aur aatma) kee or le jaata hai.

Vedas And Upanishads

Every Upanishad is associated with one of the other Vedas. It gives a very philosophical and knowledgeable description of the nature and relationship of God, God-Brahma and soul. In the Upanishads, knowledge was given importance by calling rituals ‘inferior’ because knowledge leads from the gross (world and matter) to the subtle (mind and soul).

Isha Upanishad in Hindi

Eeshopanishad shukl yajurvedeey shaakha ke antargat ek upanishad hai. Is upanishad ke pahale mantr eeshaavaasyamidansarvanyatkinchyy jagat se lekar athaarahaven mantr agne nay supatha raaye asmaan vidhvani dev devavind vidvaan tak shabd-shabd mein maanon brahm-varnan, upaasana, praarthana aadi asaty hai.

Isha Upanishad

Isopanishad Shukla is a Upanishad under the Yajurvedic branch. From the first mantra of this Upanishad, “Ishavasyamidansarvayatkinch Jagatya-Jagat “, to the eighteenth mantra “, Agne nayya Sapatha Raye Asman Vidvani dev Vayunani Scholar”, words like Brahm-narration, worship, prayer etc. are mentioned in the word.

Upanishad Gyan In Hindi

Vidvaanon ne Upanishad (Upanishad) shabd kee vyutpatti up + ni + shad ke roop mein maanee hai. Isaka arth hai ki jo gyaan lakshan Karm rahit hokar nikat aaye, jo gyaan vishisht aur sampoorn ho aur jo gyaan sachcha ho vah nishchit hee Upanishad (Upanishad kahalaata hai. Arthaat vah gyaan jo guru ke sameep baithakar praapt kiya gaya ho.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here